ASSERTIVENESS

 Türkçe'ye "kendine güven", "haklarını savunan" olarak çevrilse de bu terimi tam karşılayacak bir kelime dilimizde mevcut değildir. Fikirlerini etkili bir biçimde karşı tarafa aktarabilme, onların arkasında durabilmek olarak tanımlayabiliriz. Özellikle havacılıkta önemli bir terim olarak karşımıza çıkmaktadır. Daha çok ekip çalışmalarında bulunan bireylerde bu özelliğin olması istenir. Bu yazımızda daha "assertive" bir birey olmak için neler yapabileceğimizi konuşacağız. 

Öz farkındalık: Birey kendi sınırlarını, duygularını ve ihtiyaçlarını iyi anlamalıdır. Bu farkındalık assertive bir birey olmanın temelini oluşturur.

Aktif dinleme yapmak: Diğer insanlar fikirlerini açıklarken onları dikkatli bir şekilde dinlememiz gerekir. Konuşmaları esnasında sözlü veya fiziksel olarak onlara müdahalede bulunmamamız ve fikirlerini açıkça belirtmelerine imkan vermemiz gerekiyor. Bu şekilde saygı gösterdiğimizde biz de cevabımızı assertive bir şekilde verirken karşı taraftan saygı göreceğiz.

"Ben" ifadesini kullanmak: Bir ihtiyacınız veya fikriniz belirtirken "ben" öznesini kullanarak kurduğunuz cümleyi sahiplenebilirsin. Örneğin; Ben ........ konusu hakkında ....... şekilde hissediyorum diyebilirsiniz. Ya da Ben..... konusunun ........ şeklinde olmasını istiyorum. 

Sınırlarınızı iyi çizmek: Kişisel limitleriniz neler olduğunu iyi bilmeniz gerekiyor. Bir şeyi gerçekten yapmak istemediğinizde onu sadece birilerini kırmamak için yapmayın. Yapabileceğinizden daha fazla sorumluluk üzerinize almayın.

"Hayır" demeyi bilin: Size gelen teklifleri sürekli olarak kabul etmek zorunda değilsiniz. Kibar bir şekilde bunu yapmak istemediğinizi karşı tarafa iletebilirsiniz. Kimseye kapsamlı bir açıklama yapmak zorunda değilsiniz.

Beden dili kullanımı: Assertive olmak için ona uygun bir beden diline de sahip olmak gerekir. Omuzlarımız yukarı kalkık, heyecanlı görünen bir yüz ifadesi  ile nasıl konuşursak konuşalım assertive olamayız. Bunun için konuşurken karşımızdaki kişinin gözlerine bakarak konuşmalı ve gözlerimizi kaçırmamalıyız. Oturduğumuz yerde dik ve kendimizden emin bir şekilde durmalıyız. Ses tonumuz aşırı heyecanlı veya aşırı salaş olmamalı, stabil bir ses tonu ile gerekli yerlerde vurgular yaparak konuşabiliriz. Aşırı agresif elimizi kolumuzu çok fazla kullandığımız beden dili hareketlerinden kaçınmalıyız. Aynı şekilde aşırı pasif bir tutum içinde de olmamalıyız.

Düşüncelerini ifade etmek: Kendi bakış açınızın da diğer insanlar kadar önemli olduğunu unutmayınız. Fikirleriniz ve düşünceleriniz paylaşmaktan çekinmeyin. Bir tartışma veya sohbet içerisindeyken anlamadığınız yerleri karşı taraftan açıklamasını talep etmekten çekinmeyin. 

Uzlaşma yolu aramak: Assertive olmak demek fikirlerinizi katı bir şekilde sonuna kadar dayatmak demek değildir. İki taraf içinde ortak bir uzlaşma yolu bularak sonuca ulaşılabilir.

Assertiveness kendi fikirleriniz ve diğer insanların fikirlerinin önemli olduğunun farkında olmaktır. Bunu bir denge içerisinde yürütmeniz gerekmektedir. Aşağıda kendi okuduğum ve sizlere de bu konu hakkında tavsiye edebileceğim iki kitap önerisinde bulundum. İyi okumalar.

Emin Karip, Çatışma Yönetimi, Pagem Akademi Yayıncılık

Randy J. Paterson, The Assertiveness Workbook, New Harbinger Pub., Second Edition