GROUND EFFECT

 Bugün havacılıkta önemli bir fenomen olan “Ground Effect” terimini inceleyeceğiz. Ground Effect Türkçe’ye “Yer Etkisi” olarak çevrilmiştir.
Ground Effect hava aracı yere yakın olduğunda ortaya çıkan bir fenomendir. Hava aracının lift ve drag kuvvetlerini oldukça fazla etkiler ve bunun sonucunda hava aracında değişimler meydana gelir.
Peki nasıl oluşur? Uçaklar havadayken kanat uçlarında vortexler oluşur ve bu vortexlerin etkileri  havadayken oldukça fazladır. Yere yaklaşıldığında ise oluşan bu vortexler artık daha az etki etmeye başlar ve bu durum hava aracında lift kuvvetinin artmasına drag kuvvetinin ise azalmasına yol açar. Çünkü kanatlarda oluşan downwash etkisi azalır.

 Hava aracı Ground Effect etkisine girdiğinde;
Effective AoA, lift coefficient ve lift artar. Vortexler, downwash etkisi, induced AoA, induce drag coefficient ve induced drag azalır.
 
Bu etkilere baktığımızda ground effect genellikle hava aracı üzerinde olumlu etkilere sahip gibi görünse de iniş esnasında olumsuz bir etki yaratmaktadır. Çünkü teker koyma esnasında artan lift kuvveti hava aracının teker koymasını zorlaştırmakta ve daha uzun bir palye mesafesine sahip olmasına neden olmaktadır. Böyle bir durum ile karşılaşıldığında yeterli mesafede teker koyulamamışsa pist pas geçilmeli ve bir sonraki denemede daha düşük bir hızla yaklaşma denenmelidir. Tarihte bu durumun olumlu yönde kullanıldığı da olmuştur. Örneğin II. Dünya Savaşı zamanında B-29 uçakları çok uzak mesafelere uçuyordu ve bu uçakların motor sorunlarıyla çok sık karşılaşılıyordu. Ekipler çoklu motor kaybı durumunda denize yakın mesafelerden uçarak ground effect etkisinin yarattığı kaldırma kuvvetini kullanarak menzillerini artırmayı hedefliyorlardı. 

Yere Yakın Durumda Vortexler

Havada Oluşan Vortexler

B-29 Uçağı