Atmosferin değişen dinamikleri hava taşımacılığını etkileyen en önemli konulardandır. Uçakların gideceği rotalar, ineceği pistler büyük oranda hava şartlarından etkilenir. Rotaların değişmesine neden olan bazı türlerinden pilotları mümkün olduğunca kaçmaya çalıştığı en önemli hava olaylarından biri ise bulutlardır. Bu yoğunlaşmış su buharları bazen bir pamuk tarlası gibi adeta masalımsı bir görüntüye sahip olurken bazen de içerisinde şimşekler çakan kapkara korkutucu bir görünüme sahip olabilirler. Bu yazımızda havacılıktaki bu farklı bulut tiplerini inceleyeceğiz.
1. Stratus Bulutlar
Bu alçak seviye bulutlar tehlikesiz bulut türlerine örnek olarak gösterilebilir. Genellikle uçaklar için tehlikeli bir durum oluşturmazlar. Bu bulutlar hafif derecede yağmur ve kar taşıyabilirler. Bu noktada kalkış ve iniş aşamalarında etkileri değerlendirilebilir. Çünkü alçak irtifada sis oluşumuna neden olabilirler ve görüşü kısıtlarlar. İnce bir yapıya sahiptirler, gökyüzünde yatay olarak uzanırlar.
Stratus bulutları[1] |
Cumulus bulutlar en çok tanınan bulut tipi olabilirler. Çünkü ayırt edici beyaz ve yumuşacık görünümleriyle etkileyici gözükürler. Bu bulutlar genellikle alçak ve orta irtifalarda gözükürler. Genellikle iyi hava koşulları ve türbülanssız bir uçuş ile ilişkilendirilse de bu bulutların kalınlıklarına dikkat edilmelidir. Çok fazla dikine esen hava akımları içerirler. İçerisinde buzlanma ve yağış tehlikesi barındırabilirler. 20000 ft irtifaya kadar bu bulutların gözükme ihtimali vardır. Bu bulutlar fazla tehlikeli olmasa da zamanla cumolonimbus(CB) bulutlarına dönüşerek içerisinde turbülans, şimşekler ve diğer ağır hava koşullarını barındırabilirler.
Cumulus bulutlar [2] |
3. Cumulunimbus (CB) Bulutları
Yoğun ve koyu gri görünümleriyle havacılık Dünyası'nın en korktuğu bulut tipi denilebilir. İçerisinde uçuş yapmak uçuş emniyeti açısında oldukça tehlikelidir. İçerisinde yüksek şiddette türbülans, fırtınalar, yıldırımlar gibi emniyet açısından çok riskli hava olayları barındırırlar. Pilotlar uçuşlar esnasında hava radarları ile taradıkları alanlarda bu bulutları görürlerse hemen rotalarını değiştirmek için kule ile irtibata geçerler. Hiç kimse bu bulutların içerisinden doğrudan geçmek istemez. Pilotlar bu bulutların yüksek irtifada en az 37 km, alçak irtifada ise en az 9 km uzağından geçiş yaparlar.
Cumulunimbus bulutları [3] |
Uçaklarda hava olaylarını tahmin edebilmek ve tehlikeleri önceden görebilmek adına hava radar sistemleri bulunur. Bu hava radarları 600 km mesafedeki bir alanı tarayarak pilota gideceği rotadaki tehlikeli bulutlar ve hava olayları hakkında önceden fikir verir.
Uçaklarda bulunan hava radarı [4] |
Bu bulut tiplerini bilmek ve hangilerinin nasıl tehlikeler içerdiğini tahmin edebilmek uçuş emniyeti açısından çok önemlidir. Pilotlar bu sayede tehlikeli bulutlardan kaçış yapabilir ve yolcularını yüksek şiddette türbülansa maruz bırakmadan uçuşlarını sürdürebilirler.
[1] https://images.app.goo.gl/hXbzcPPauQdvAVUP7
[2] https://s3-us-west 1.amazonaws.com/contentlab.studiod/getty/3c886ec3ca0746c8a5802512396a8495.jpg
[3] https://blueskypit.com/wp-content/uploads/2023/06/Dave-Hussey-Flying-to-Denver-on-SWA-USED-scaled.jpg
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder